Powieść Odruch naturalny ma dwóch narratorów. Jednym z nich jest Zenon Celegrat układający autobiografię na podstawie zapisków więziennych, drugim… także Zenon Celegrat, ale patrzący na wszystko z boku, widzący sprawy w trzeciej, a nie pierwszej osobie.
Do najciekawszych jego obserwacji należą niewątpliwie opisy dotyczące pobytu w wiezieniu na Rakowieckiej podczas politycznego przesilenia lat 1980-1982, a zwłaszcza w okresie stanu wojennego. Do jego celi trafił bowiem jąkający się „polityczny” Adam (Grynberg), prominentny działacz KOR...
Autor napisał wcześniej autobiograficzna pozycję Kuszenie odmieńca (wydaną 2014 roku). Teraz przedstawia drugie osobiste spojrzenie na świat zza krat – zawodowego podoficera, współpracownika służb specjalnych w latach 50. i 60., któremu w areszcie śledczym na Rakowieckiej – już po wyroku skazującym na wieloletnie wiezienie – ponownie złożono propozycje współpracy, której tym razem już nie podjął, pieczętując tym los swój i swojej rodziny.
Czytelnik znajduje się więc na miejscu jednostki – to prawda: nie bez winy – najpierw za granica w obliczu intrygi obcego wywiadu, a później, w kraju, wobec aparatu represji Służby Bezpieczeństwa. Można powiedzieć: jak ofiara w sieci.
Książka pod patronatem KULTURALNE ROZMOWY, CZYTAMY MAMY, KUFER KULTURALNY